Επιστημονικά Νέα
To ITE/IEXMH πρωτοπόρο πανευρωπαϊκά στις μετρήσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων
Στις 4 Μαίου του 2012 στο Friedrichshafen της Γερμανίας πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια ενός νέου επιστημονικού επιτεύγματος, ενός αερόπλοιου Zeppelin NΤ, το οποίο έχει μετατραπεί σε ιπτάμενο εργαστήριο για την μελέτη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Συνολικά για είκοσι εβδομάδες, το Zeppelin, θα πετάει πάνω από την Ευρώπη, μετρώντας τις συγκεντρώσεις όλων των ατμοσφαιρικών ρύπων. Το ταξίδι του Zeppelin θα το φέρει πάνω από την Ολλανδία, την Ιταλία, την Αδριατική, την Γαλλία, την Σκανδιναβία καταλήγοντας το καλοκαίρι του 2013 στη Φινλανδία. Οι μετρήσεις αυτές είναι μέρος του πανευρωπαϊκού προγράμματος PEGASOS πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας, το οποίο περιλαμβάνει είκοσι έξι ερευνητικές ομάδες, από δεκαπέντε ευρωπαϊκές χώρες. Συντονιστής του προγράμματος είναι ο κος Σπύρος Πανδής, καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικώς του Πανεπιστημίου Πατρών και αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, (ΙΕΧΜΗ/ΙΤΕ), με έδρα την Πάτρα. H Υπουργός Παιδείας και Ανάπτυξης της Γερμανίας Annette Schavan, συνεχάρη τους επιστήμονες για αυτή τους την προσπάθεια κατά τα επίσημα εγκαίνια στο Friedrichshafen της Γερμανίας. Ο Robert-Jan Smits, ο ευρωπαϊκός επίτροπος της έρευνας και καινοτομίας, είπε πως «Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα PEGASOS και οι μετρήσεις από το Zeppelin NT, συμβάλλουν στην προστασία του κλίματος και στη σύγχρονη συστηματική έρευνα, ως αποφασιστικό για την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και της καλύτερης άμυνας των κλιματικών αλλαγών», αναφερόμενος στην έρευνα η οποία χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ, στο πλαίσιο του 7ου προγράμματος πλαισίου.
Οι επιστήμονες του PEGASOS χρησιμοποιούν the Zeppelin NT για να μελετήσουν με λεπτομέρεια το τι ακριβώς συμβαίνει στους διάφορους ρύπους στα κατώτερα δύο χιλιόμετρα της ατμόσφαιρας. Αυτό είναι το ποιο χημικά ενεργό κομμάτι της ατμόσφαιρας στο οποίο οι ρύποι που εκπέμπουμε αντιδρούν με την βοήθεια του ηλιακού φωτός δημιουργώντας μια νέα σειρά δευτερογενών ρύπων (ατμοσφαιρικά μικροσωματίδια, όζον, κλπ) τα οποία είναι συχνά πιο επικίνδυνα για την υγεία μας από τις αρχικές ενώσεις. Το Zeppelin μπορεί να πετάει αργά σε αυτό το στρώμα αέρα, να σταματάει όταν χρειάζεται, να ανεβαίνει ή να κατεβαίνει και να πετάει μέχρι και 24 ώρες συνεχώς. Κατά την διάρκεια των πτήσεων θα μεταφέρει πάνω από χίλια κιλά από τον πιο προηγμένο επιστημονικό εξοπλισμό. Οι μετρήσεις του θα συνδυασθούν από μετρήσεις στο έδαφος αλλά και από δορυφόρους. Στην Ελλάδα μετρήσεις θα γίνουν στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Ηράκλειο και την Μυτιλήνη.
Από τα μέσα Μαΐου, το Zeppelin, θα πραγματοποιήσει ένα ταξίδι δύο εβδομάδων στο Cabauw της Ολλανδίας, συνοδευόμενο από μία διεθνή ομάδα δεκαπέντε επιστημόνων και τεχνικών. Η δεύτερη αποστολή θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Ιουνίου και θα διαρκέσει πέντε εβδομάδες. Το αερόπλοιο θα πετάξει από την Po Valley και πάνω από την Αδριατική. Στο ταξίδι της επιστροφής του το Zeppelin θα κατευθυνθεί δυτικά στις ’λπεις μέσω Γαλλίας. Το ταξίδι του θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2013, με μετρήσεις που θα γίνουν στη Βόρεια Ευρώπη για δύο μήνες. Και οι δύο αποστολές θα καλύπτονται παράλληλα και από σταθμούς εδάφους. Έτσι, οι επιστήμονες θα μπορούν άμεσα να συγκρίνουν τα δεδομένα από τις πτήσεις με αυτά των μετρήσεων των σταθμών εδάφους.
Το ευρωπαϊκό προγράμμα PEGASOS, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαική Ένωση στο πλαίσιο του 7ου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα θα ποσοτικοποιήσει την επίδραση της ατμοσφαιρικής χημείας στις κλιματικές αλλαγές και θα προσδιορίσει τις καθοριστικές διεργασίες. Τα αποτελέσματα θα δώσουν την επιστημονική βάση για την βελτίωση της ποιότητας του αέρα πάνω από την Ευρώπη και θα περιορίσουν την κλιματική αλλαγή. Η παγκόσμια πολιτική για το περιβάλλον θα ωφεληθεί άμεσα από τα αποτελέσματα του προγράμματος, διότι οι εταίροι αποτελούν μέρος του διεθνούς Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC).
Περισσότερες πληροφορίες: pegasos-eu.gr και eu-pegasos.blogspot.com/